Komu przysługuje emerytura za medal olimpijski?
Droga do udziału w igrzyskach olimpijskich jest dla sportowców długa i kręta – nie tylko pod względem wysiłku fizycznego, ale też pod względem organizacyjnym i finansowym.
Zawodnicy – zwłaszcza mniej popularnych dyscyplin – często mierzą się z problemem braku środków na treningi, sprzęt czy utrzymanie. Jednak z chwilą zdobycia medalu olimpijskiego mają prawo do otrzymania dożywotniego wsparcia państwa w postaci emerytury.
Co to jest emerytura olimpijska i kto może ją dostać?
Emerytura za medal olimpijski to świadczenie, które wypłaca się z budżetu państwa medalistom poniższych igrzysk i zawodów:
- Igrzysk olimpijskich,
- Zawodów „Przyjaźń 84”
- Igrzysk paraolimpijskich (lub zawodów sportowych osób niepełnosprawnych odbywających się przed 1992 rokiem),
- Igrzysk głuchych (lub zawodów sportowych odbywających się przed 2001 rokiem).
Emerytury olimpijskie są wypłacane od 2000 roku, a zasady ich przyznawania reguluje Ustawa o sporcie z 25 czerwca 2010 roku.
Aby zawodnik mógł otrzymać emeryturę, musi zdobyć minimum jeden medal na Olimpiadzie – złoty, srebrny lub brązowy, indywidualnie lub drużynowo.
Warto wiedzieć, że niezależnie od liczby zdobytych medali emeryturę olimpijską otrzymuje się tylko jedną.
Czy zdobycie medalu wystarczy? Inne warunki, które muszę spełnić medaliści
Zdobycie medali na olimpiadzie to nie wszystko. Żeby medaliście została przyznana emerytura, musi spełnić dodatkowe wymogi:
- Osoba, która ubiega się o emeryturę olimpijską, musi mieć ukończone 40 lat i nie może już czynnie i profesjonalnie uprawiać sportu. Co to oznacza? Między innymi to, że nie może brać udziału w zawodach organizowanych przez którykolwiek polski związek sportowy.
- Przyszli emeryci olimpijscy muszą być obywatelami Polski i nie mogą być karani. Skazanie prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe wyklucza danego sportowca z kręgu poborców emerytury za medal olimpijski.
- Jeśli sportowiec został ukarany za doping i zdyskwalifikowany na dłużej niż 24 miesiące, lub gdy został ukarany więcej niż raz (niezależnie od długości kary), nie otrzyma emerytury olimpijskiej.
Warto wiedzieć! O emeryturę olimpijską trzeba się postarać
Emerytura olimpijska nie jest przyznawana z urzędu. Chętny lub chętna do otrzymywania tego świadczenia musi złożyć wniosek do Ministerstwa Sportu i Turystyki. Minister nie może odmówić medaliście przyznania emerytury, chyba że ten nie spełnia wymienionych wcześniej kryteriów.
Czy emerytura za medal olimpijski jest przyznawana dożywotnio?
Świadczenie jest wypłacane co miesiąc, począwszy od miesiąca, w którym minister wydał pozytywną decyzję. Medalista olimpijski, któremu została przyznana emerytura, otrzymuje ją do końca życia, chyba że sportowiec przestanie spełniać którykolwiek z wymogów. Nie może więc wrócić do zawodowego sportu czy zostać ukarany prawomocnym wyrokiem.
Jaka jest wysokość emerytury olimpijskiej?
Emerytura olimpijska, choć mogłoby wydawać się inaczej, nie jest znacznie wyższa od przeciętnej emerytury w Polsce. W 2022 roku emerytura dla zdobywcy medalu na olimpiadzie wynosiła 3657,52 zł. Dla porównania średnia emerytura w Polsce w 2022 roku wynosiła 2 767,47 zł.
Jak obliczana jest wysokość emerytury za medal olimpijski? Stawkę ustala się co rok, na podstawie kwoty bazowej dla członków korpusu służby cywilnej, którą następnie mnoży się przez 1,8.
Kto nie dostaje emerytury olimpijskiej?
Emerytury olimpijskiej nie otrzymują trenerzy medalistów. Choć bez nich bardzo często sukcesy sportowców byłyby znacznie mniejsze lub niemożliwe do osiągnięcia, to nie mogą oni liczyć na otrzymanie tego świadczenia. Mogą jednak otrzymać inne nagrody.
Jakie inne nagrody przyznaje się olimpijczykom i ich trenerom?
W Ustawie o sporcie znalazło się miejsce dla zapisów regulujących nie tylko przyznawanie emerytury, ale też nagród od ministra sportu, zarówno dla zawodników, którzy zdobyli medale na olimpiadzie, jak i dla sportowców wyróżniających się wybitnymi osiągnięciami na innych zawodach oraz dla trenerów. Minister sportu może wykorzystać środki z budżetu państwa i przyznać nagrodę, będącą wielokrotnością 2 300 zł. Maksymalny mnożnik w przypadku nagród dla medalistów olimpijskich to 35, a w przypadku trenerów i sztabów – 8. Zawodnicy, którzy z olimpiady przywiozą złoty medal, mogą otrzymać nawet 80 500 zł, a ich trenerzy i sztaby – do 18 400 zł.
Trenerzy medalistów i sami zawodnicy mogą też otrzymać nagrodę od Polskiego Komitetu Olimpijskiego, która wynosi:
- Za brązowy medal – 50 000 zł dla zawodnika i 25 000 zł dla trenera,
- Za srebrny medal – 80 000 zł dla zawodnika i 40 000 zł dla trenera,
- Za złoty medal – 120 000 zł dla zawodnika i 60 000 zł dla trenera.
W przypadku większości konkurencji drużynowych kwoty te zmniejszają się odpowiednio do 37 500 zł, 60 000 zł i 90 000 zł dla zawodników (połowy tych kwot dla trenerów). Medaliści w siatkówce halowej otrzymują 720 000 zł, 480 000 zł i 300 000 zł (w zależności od medalu) do podziału na całą drużynę.