Medale i odznaczenia w straży pożarnej
W przestrzeni medialnej sporo miejsca poświęca się medalom i odznaczeniom nadawanym w policji czy wojsku. Stosunkowo niewiele mówi się natomiast o nagrodach przyznawanych w straży pożarnej. Jak nagradza się wyjątkowe dokonania i bohaterskie gesty strażaków? Za co przyznaje się medale i wyróżnienia w straży pożarnej? Przedstawiamy najważniejsze informacje.
Straż pożarna w Polsce
Na początku swojego istnienia straż pożarna (wówczas określana mianem straż ogniowa) była formacją, która specjalizowała się jedynie w walce z pożarami. Z biegiem czasu obowiązki strażaków powiększały się, obejmując m.in. ratownictwo biologiczne (np. w sytuacji zagrożenia bronią biologiczną), techniczne, poszukiwawcze, wysokościowe czy wodne.
W Polsce, podobnie jak w wielu innych krajach Europy i świata, organizacja straży pożarnej opiera się na dwóch grupach:
- Zawodowej straży pożarnej – tworzą ją zawodowe formacje Państwowej Straży Pożarnej. Jednostki Ratowniczo-Gaśnicze PSP znajdują się w każdym powiecie i mieście na prawach powiatu. Strażacy są w nich obecni przez całą dobę, każdego dnia w roku – w pełnej gotowości do natychmiastowego wyruszenia na akcję ratowniczą.
- Ochotniczej straży pożarnej – formacja, której celem jest wspieranie działań Państwowej Straży Pożarnej. Strażacy, którzy do niej należą, są w pełni umundurowani i wyposażeni w specjalistyczny sprzęt ratowniczy. Ochotnicy OSP są powiadamiani o alarmie przez PSP. W takiej sytuacji powinni jak najszybciej udać się do remizy, skąd wyruszają na akcję ratowniczą. Co ważne, praca strażaka OSP jest wynagradzana – ochotnicy otrzymują wypłatę za każdą akcję, w jakiej uczestniczą.
Jak odróżnić ochotnika od zawodowego strażaka? Pracownicy PSP najczęściej używają hełmów w kolorze czerwonym. Strażacy z OSP najczęściej wyruszają na akcję ratunkową w białych hełmach.
Odznaczenia w straży pożarnej
Wszystkie oficjalne odznaczenia w straży pożarnej – zarówno dla pracowników PSP, jak i ochotników – nadawane są przez Związek Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej. Regulamin przyznawania medali, odznaczeń oraz innych nagród strażackich regulowany jest przez Prezydium Zarządu Głównego Związku OSP.
Co ciekawe, w straży pożarnej – oprócz oficjalnych odznaczeń – funkcjonują również nieformalne nagrody, wręczane w strukturach poszczególnych jednostek. W tym przypadku nie mają zastosowania odgórne regulaminy, zasady przyznawania odznaczeń czy projekty medali. Nieoficjalne nagrody w straży pożarnej zwykle przyznawane są za staż pracy. W wielu jednostkach medale wykorzystuje się również do upamiętniania ważnych wydarzeń, np. rocznicy powstania formacji.
Formalne odznaczenia w straży pożarnej
W straży pożarnej funkcjonują 3 oficjalne rodzaje nagród – wyróżnienia OSP, Złoty Znak Związku OSP RP i medal honorowy im. Bolesława Chomicza. Przyjrzyjmy się im bliżej:
- wyróżnienia OSP – zalicza się do nich Dyplom Uznania oraz List Pochwalny.
- Złoty Znak Związku OSP – przyznaje się go członkom OSP za wzorową, wieloletnią służbę i wyjątkowe zasługi strażackie. Medal może zostać wręczony również jednostce Ochotniczej Straży Pożarnej, o ile jej działalność jest prowadzona od co najmniej 100 lat.
- Medal honorowy im. Bolesława Chomicza – to odznaczenie, które przyznaje się osobom lub instytucjom za wyjątkowe zasługi dla OSP lub Związku OSP. Warunkiem przyznania medalu jednostce OSP jest co najmniej 80 lat działalności.
Wszystkie z oficjalnych nagród strażackich przyznawana jest w trybie urzędowym – dzięki temu warunki ich przyznawania są jasne i sprawiedliwe. Zgodnie z regulaminem Związku Ochotniczych Straży Pożarnych, odznaczenia strażackie mogą otrzymać:
- jednostki Ochotniczej Straży Pożarnej,
- członkowie Ochotniczej Straży Pożarnej,
- członkowie Państwowej Straży pożarnej,
- pracownicy cywilni Państwowej Straży Pożarnej,
- członkowie Związku Ochotniczych Straży Pożarnych,
- osoby oraz instytucje, które przysługują się misji i celom statutowym Związku Ochotniczych Straży Pożarnych.
Oficjalne odznaczenia strażackie mogą być wręczane zarówno obywatelom Polski, jak i obcokrajowcom – o ile istnieje ku temu uzasadniona przesłanka.
Chcesz upamiętnić ważne wydarzenie w swojej jednostce straży pożarnej? Świętujesz jubileusz powstania Ochotniczej Straży Pożarnej? Z chęcią przygotujemy dla Ciebie wyjątkowe odznaczenia strażackie. Sprawdź nasze realizacje lub skontaktuj się z nami, aby dowiedzieć się więcej.
